Agressief gedrag door absence epilepsie

Tuur is een basisschoolleerling met absence epilepsie. Hoewel hij hiervoor medicatie heeft, heeft hij af en toe nog absences. De leerkracht meldt dat ze deze aanvallen maar zelden ziet. Wel valt haar op dat Tuur vaak agressief reageert. Vooral in vrije situaties, zoals op het schoolplein in de pauze, gaat het fout en moet er worden ingegrepen. “Het was Tuur weer” is een veel gehoorde kreet in de koffiekamer. 

Plotselinge afwezigheid op het schoolplein

Als onderwijskundig begeleider stel ik voor een camera-observatie te maken van het buitenspelen tijdens de pauze. Tuur is actief betrokken bij een spel met een aantal klasgenootjes. Ze gooien een schuimrubber bal over naar elkaar. Iedereen ervaart zichtbaar plezier aan deze activiteit en niet in het minst Tuur. Dan staat Tuur plots stil. Hij staart wat voor zich uit, zijn armen hangen slap naar beneden. Het lijkt alsof hij er even niet meer bij is. Het spel gaat door en verplaatst zich naar een ander deel van het plein. Niemand merkt op dat Tuur even niet meedoet. Dan, na een tiental seconden, is Tuur er weer. Hij kijkt wat verdwaasd om zich heen en lijkt niet meer te weten wat hij aan het doen was. Voor Tuur kruipen een paar kinderen achter elkaar over de grond. Tuur kruipt achter hen aan. “Jij was niet met ons aan het spelen, Tuur!” roept de achterste jongen. Tuur staat op en schopt de jongen. De juf ziet dit gebeuren en stuurt Tuur naar binnen. “Het was Tuur weer”, is de verzuchting in de koffiekamer.

Epilepsievoorlichting over absences zorgt voor begrip

Tijdens een epilepsievoorlichting aan het docententeam laat ik de filmbeelden zien. Beelden vertellen immers meer dan woorden. Het is stil in de koffiekamer. Niet eerder heb ik zo veel begrip gevoeld en bereidheid ervaren om Tuur te willen helpen. Er wordt nu anders gekeken naar het gedrag van Tuur. Schoppen en slaan is nog steeds niet toegestaan, maar de leerkracht begrijpt nu wel waar Tuurs agressie vandaan komt. Ze kan nu met hem aan de slag. Ze bespreekt met hem wat hij kan doen op momenten dat hij het even niet meer weet. Aan zijn klas wordt uitleg gegeven over de epilepsie van Tuur en de gevolgen voor zijn functioneren. De aanpak werkt: Tuur speelt weer vrolijk mee. Hij weet dat hij kan rekenen op het begrip van zijn omgeving.