Zelfstandigheid en weerbaarheid bij leerlingen met epilepsie

Het is belangrijk dat kinderen met epilepsie leren zeggen wat er aan de hand is en wat ze nodig hebben. Hiervoor moeten zij zelfstandiger en weerbaarder worden. Vooral bij kinderen met sociaal-emotionele problemen kan dit een uitdaging zijn. Als onderwijskundig begeleider leer ik leerlingen stapsgewijs zelf na te denken over hun zorgvraag en versterk ik hen op sociaal-emotioneel gebied.

Basisschoolleerling met sociaal-emotionele problemen

Na de zomervakantie hervat ik de begeleiding van een basisschoolleerling die nu in groep 7 zit, Noah. Het gaat goed met zijn epilepsie en ook zijn leerontwikkeling verloopt goed. Dit is een geschikt moment om de jongen langzamerhand voor te bereiden op het voortgezet onderwijs. De basisschool is veilig voor hem en hij zit in een prettige groep. Wel zijn er zorgen op sociaal-emotioneel gebied. Noah kan snel emotioneel reageren en hij uit zich moeilijk tegenover volwassenen. Vooral het onderwerp epilepsie is voor hem lastig bespreekbaar. 

Praten over epilepsie

Na drie kwartier observatie in de groep, nodig ik Noah uit voor een gesprek. Hij zegt ‘goed’, wanneer ik vraag hoe het met hem gaat. Aan zijn reactie zie ik dat hij denkt: ‘gelukkig, deze vraag hebben we weer gehad’. Ik stel nog enkele vragen waarop Noah - zo lijkt het - een sociaal wenselijk antwoord geeft. Langzamerhand ga ik met mijn vragen meer de diepte in en begin ik over zijn epilepsie. Zodra ik het woord noem, worden zijn ogen verdacht vochtig. Een waarschuwing dat het gesprek te dichtbij komt. Hij antwoordt kort op de vragen die volgen en vertelt dat hij binnenkort weer naar de neuroloog moet die zijn medicatie aan het verminderen is. Ik merk dat de emotie steeds groter wordt. Omdat ik niet wil dat zijn tranen echt tevoorschijn komen, beëindig ik het gesprek. Dan kunnen we de volgende de keer verder praten over wat hem zo dwars zit. Misschien lukt het hem dan al om te verwoorden wat hem zou kunnen helpen. 

Stap voor stap zorgen voor meer weerbaarheid

Voor vandaag is de missie geslaagd. Noah is buiten de groep geweest en heeft een kort gesprek gehad met iemand die hij niet echt kent. Bovendien hebben we een voor hem beladen onderwerp aangestipt. Omdat we nog maar aan de start van groep 7 staan, is er voldoende tijd om hem stapsgewijs weerbaarder te maken voor het voortgezet onderwijs. 

Samen zorgen voor zelfstandigheid en weerbaarheid

Ook de ouders van Noah zijn thuis bewust bezig de zelfstandigheid van hun zoon te vergroten. Zelf werken ze aan het proces van loslaten. Door zijn epilepsie moesten ze hem voorheen meer beschermen. Nu het zo goed gaat met zijn epilepsie en het leren, zien zij in dat dat niet meer nodig is. Dat vraagt om een omschakeling die tijd kost. Daar is begrip voor.

Samen - school, ouders en ik – helpen we Noah zelfstandig en weerbaar te worden.

Auteur

Jasper Beekhuis

Voormalig ambulant onderwijskundig begeleider

"De epilepsie en de gevolgen ervan zetten het leven van een leerling en zijn omgeving behoorlijk op zijn kop. Het geeft mij voldoening om dan samen met de leerling, zijn ouders en de school te zoeken naar de juiste hulp bij de betreffende zorgvraag."

Lees ook